Vào ngày đầu tiên tôi đi
dạy, tất cả các giờ học
đều trôi chảy. Cho đến giờ
thứ bảy, giờ cuối cùng
trong ngày.
Khi tôi bước tới lớp, tôi
nghe thấy tiếng bàn ghế
gãy. Trong một góc phòng
tôi thấy một học sinh đang
đè một đứa khác xuống
sàn nhà.
"Nghe này, thằng ngu kia!"
đứa nằm dưới hét lên.
"Tao cóc thèm để ý đến
con em gái của mày đâu!"
"Mày đừng có đụng vào
nó, mày nghe tao chứ?"
đứa ở trên hăm dọa.
Tôi yêu cầu chúng không
đánh nhau nữa. Bất ngờ
cả 14 cặp mắt nhìn thẳng
vào mặt tôi. Tôi biết trông
tôi không có vẻ gì là
thuyết phục cho lắm. Cả hai
tên gườm gườm nhìn nhau
và nhìn tôi rồi đi từ từ về
chỗ ngồi. Vào lúc đó, giáo
viên phòng bên cạnh ló
đầu vào phòng, hét bọn
học trò của tôi ngồi vào
chỗ, im lặng và nghe lời
tôi. Tôi cảm thấy mình thật
bất lực.
Tôi cố gắng dạy theo giáo
trình đã soạn nhưng chỉ
gặp những khuôn mặt
gườm gườm cảnh giác đề
phòng. Khi hết giờ, tôi giữ
cậu học trò đã gây ra vụ
đánh nhau. Cậu ta tên là
Mark. "Thưa cô, không nên
phí thời gian với tụi em,"
cậu ta nói. "Tụi em là
những thằng ngu." Và
Mark rời khỏi phòng.
Lặng người đi, tôi rơi mình
xuống ghế và bắt đầu
suy nghĩ xem tôi có nên
trở thành giáo viên hay
không. Có lẽ cách giải
quyết tốt nhất là nên từ
bỏ? Tôi tự nhủ sẽ cố một
năm rồi sau khi tôi lập gia
đình vào mùa hè tới tôi sẽ
làm điều gì đó có ích hơn.
"Tụi nó quậy cô phải
không?" Đó là người giáo
viên đã vào lớp tôi lúc
nãy. Tôi gật đầu.
"Đừng có suy nghĩ nữa,"
anh ta nói. "Tôi dạy chúng
trong những lớp phụ đạo
vào mùa hè, và hầu như
chắc chắn tụi nó sẽ không
tốt nghiệp nổi. Đừng có
phí thời gian với bọn này."
"Ý anh là sao?"
"Chúng sống trong những
túp lều ngoài đồng. Chúng
là những lao động nay đây
mai đó. Chúng chỉ đến
trường khi chúng thích
thôi. Đứa trẻ thứ hai đã
quấy rối em gái của Mark
khi chúng đi hái đậu chung.
Tôi đã phải la chúng vào
bữa trưa. Cứ phải giữ
chúng im lặng và làm việc.
Nếu chúng gây ra điều gì,
cứ kêu tôi."
Khi tôi lấy đồ ra về. Tôi
không thể nào quên được
hình ảnh khuôn mặt của
Mark khi cậu ta nói "Chúng
em là những thằng ngu."
Thằng ngu. Từ này cứ
vang lên trong đầu tôi. Tôi
quyết định tôi phải làm
điều gì đó thật mạnh mẽ.
Vào buổi chiều hôm sau tôi
bảo với người đồng
nghiệp của tôi đừng vào
lớp tôi nữa. Tôi cần điều
khiển những đứa trẻ này
theo cách của tôi. Tôi quay
lại lớp và nhìn vào mắt
từng học sinh. Rồi tôi bước
tới bảng và viết ECINAJ.
"Đó là tên của tôi," tôi nói.
"Các em có thể nói cho tôi
biết đó là gì không?"
Bọn trẻ nói rằng tên của
tôi "kỳ cục" và chúng chưa
bao giờ thấy một cái tên
như vậy. Tôi lại bước tới
bảng và viết chữ JANICE.
Nhiều đứa nhỏ bật kêu lên
và chúng nhìn tôi vui vẻ.
"Các em nói đúng, tên của
tôi là Janice," tôi nói. "Tôi
bị thiểu năng đọc , nghĩa
là chứng đọc khó. Khi tôi
bắt đầu đi học, tôi không
thể viết tên của tôi chính
xác. Tôi không thể đọc
chữ và các con số thì bay
mất tiêu khỏi đầu tôi. Tôi
bị đặt biệt danh "Đứa
ngu". Đúng vậy đó - Tôi
đã từng là một "đứa ngu".
Bây giờ tôi vẫn còn cảm
giác được những âm thanh
khủng khiếp đó và sự xấu
hổ của mình."
"Vậy sao cô thành giáo
viên được?" một đứa trẻ
hỏi.
"Vì tôi ghét những biệt
hiệu đó và tôi không ngu
si và tôi rất ham học. Lớp
học của chúng ta cũng
vậy. Nếu các bạn thích
biệt danh "thằng ngu", các
bạn không cần ở đây. Hãy
đổi qua lớp khác. Không có
ai ngu ở trong lớp này."
"Tôi sẽ không dễ dàng với
các em," tôi tiếp tục.
"Chúng ta sẽ làm việc và
làm cho tới khi các em nắm
bắt được. Các em sẽ tốt
nghiệp và tôi hy vọng một
số em sẽ vào được đại
học. Đó không phải là
chuyện tếu - đó là một lời
hứa. Tôi sẽ không muốn
nghe từ "ngu" một lần nào
nữa. Các em có hiểu
không?"
Bọn trẻ dường như ngồi
nghiêm chỉnh hơn.
Chúng tôi làm việc rất
chăm chỉ và tôi bắt đầu
thực hiện được một phần
lời hứa . Đặc biệt Mark là
một đứa trẻ rất thông
minh. Tôi đã nghe cậu ta
nói với một đứa khác
"Cuốn sách này rất hay.
Chúng tớ không đọc sách
trẻ con ở đây." Cậu đang
cầm cuốn sách "To Kill a
Mockingbird".
Tháng ngày trôi qua, và
sự tiến bộ thật tuyệt vời.
Một ngày kia Mark nói với
tôi "Mọi người vẫn nghĩ
chúng em ngu vì chúng em
hay nói sai ngữ pháp." Đó
là thời điểm tôi chờ đợi. Từ
lúc đó chúng tôi học
chuyên sâu về ngữ pháp,
bởi vì bọn trẻ muốn thế.
Tôi thật sự tiếc nuối khi
thấy tháng Sáu tới, bọn
trẻ đang muốn học thật
nhiều . Tất cả học trò đều
biết tôi sẽ lập gia đình và
dời đi xa. Tôi thấy rõ bọn
trẻ xúc động mỗi khi tôi
nhắc đến điều đó. Tôi vui
vì thấy chúng yêu mến tôi
nhưng lại sợ rằng chúng
sẽ buồn giận khi tôi ra đi.
Vào ngày cuối cùng của
năm học, khi tôi đến
trường, thầy giám thị gọi
tôi khi tôi vừa bước vào
cổng trường. "Xin cô vui
lòng đi theo tôi," ông nói
một cách nghiêm khắc. "Có
chuyện trong phòng học
của lớp cô." Ông thẳng
bước đi về hướng lớp học.
Điều gì đây? Tôi lo lắng.
Thật tuyệt vời! Bọn trẻ đã
lấy sơn phun lên từng góc
tường những bông hoa,
từng bó hoa trên bàn mỗi
đứa và một bó hoa lớn
trên bàn tôi. Bọn trẻ làm
thế nào mà được nhỉ? Tôi
suy nghĩ. Hầu hết bọn
chúng đều rất nghèo đến
mức phải xin trường trợ
cấp cho quần áo ấm và
thức ăn.
Tôi bật khóc, và bọn trẻ
khóc theo tôi.
Sau đó tôi mới được biết
bằng cách nào bọn chúng
làm được như vậy. Mark
làm thêm trong một tiệm
bán hoa vào cuối tuần đã
thấy rất nhiều phiếu đặt
hàng của các lớp khác. Cậu
ta đã kể lại cho bạn bè
nghe. Quá kiêu hãnh để có
thể chấp nhận bị coi là
"nghèo", Mark đã hỏi
người chủ tiệm xin những
bông hoa dư còn lại. Rồi
cậu đến nghĩa trang kể
về một giáo viên đang
chuẩn bị đi xa. Người ta
đã giữ lại cho cậu những
giỏ hoa.
Đó không phải là điều cuối
cùng bọn trẻ làm cho tôi.
Hai năm sau, cả 14 học
sinh đã tốt nghiệp, và 6
đứa đã đạt học bổng vào
đại học.
Hai mươi tám năm sau, tôi
đang dạy ại một trường
rất nổi tiếng không xa nơi
trường cũ. Tôi được biết
Mark đã lập gia đình với
người cậu yêu từ đại học
và trở thành một nhà kinh
doanh tài giỏi. Và thật bất
ngờ, ba năm trước đứa
con trai của Mark đã lại
học trong lớp tôi dạy.
Đôi lần tôi bật cười khi
nhớ lại ngày đầu tiên đi
dạy. Nghĩ đến việc tôi
muốn bỏ nghề để làm điều
gì đó tốt hơn!